Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS)

Jest to scho­rze­nie typowe dla bie­ga­czy. Ból loka­li­zu­jący się po bocz­nej stro­nie stawu kola­no­wego może być bar­dzo złudny, ponie­waż w tym przy­padku jego przyczyna tkwi najczęściej poza kolanem.

Co to jest pasmo bio­drowo – piszczelowe ?

Pasmo biodrowo-piszczelowe jest łącz­not­kan­kową struk­turą roz­cią­gniętą pomię­dzy sta­wem bio­dro­wym a sta­wem kola­no­wym. Jest miej­scem przy­czepu mię­śnia napi­na­cza powięzi sze­ro­kiej oraz mię­śnia poślad­ko­wego wiel­kiego i można stwier­dzić, że sta­nowi dla nich wydłu­żone i spłasz­czone ścięgno.

Górna część pasma przy­cze­pia się do grze­bie­nia kości bio­dro­wej gdzie jego włókna „mie­szają się” z m. poślad­ko­wym więk­szym, śred­nim i m. napi­na­czem powięzi sze­ro­kiej. Następ­nie pasmo bie­gnie wzdłuż bocz­nej powierzchni uda, jego głę­bo­kie włókna przy­cze­piają się do kresy chro­pa­wej kości udo­wej, a powierz­chowne bie­gną dalej przy­cze­pia­jąc się do kłyk­cia bocz­nego kości udo­wej, trocz­ków bocz­nych rzepki i guzka Ger­diego (przednio-boczna strona kłyk­cia piszczeli).

Pomię­dzy pasmem biodrowo-piszczelowym a kością w oko­licy nad­kłyk­cia znaj­duje się war­stwa tkanki łącz­nej ‚która jest bogato uner­wiona i una­czy­niona i to wła­śnie ona jest głów­nym źró­dłem bólu w opi­sy­wa­nym schorzeniu.

Objawy:

• Przede wszyst­kim ból poja­wia­jący się w oko­licy stawu kola­no­wego, po bocz­nej stro­nie naj­czę­ściej w trak­cie bie­ga­nia lub po tre­ningu. Ból wystę­puje także pod­czas pal­pa­cji tej oko­licy. Dole­gli­wo­ści czę­sto wzma­gają się pod­czas zbie­ga­nia w dół i cho­dze­nia (a dokład­niej scho­dze­nia) po schodach.

Przyczyny:

• Dole­gli­wo­ści wyni­kają naj­czę­ściej z osła­bie­nia mię­śni odwo­dzi­cieli stawu bio­dro­wego, a co za tym idzie braku sta­bi­li­za­cji mied­nicy. Sta­bi­li­za­cję mied­nicy przy sta­niu na jed­nej nodze zapew­nia głów­nie mię­sień poślad­kowy średni. Jeśli jego czyn­ność jest zabu­rzona, to słaby mię­sień napi­nacz powięzi sze­ro­kiej i potężny mię­sień poślad­kowy wielki sta­bi­li­zują mied­nicę przez napi­na­nie pasma biodrowo-piszczelowego, co może spo­wo­do­wać dole­gli­wo­ści w oko­licy nad­kłyk­cia bocz­nego kości udowej.
• Bie­ga­nie w dużym przo­do­po­chy­le­niu zwięk­sza napię­cia mię­śnia poślad­ko­wego wiel­kiego, co prze­nosi napię­cie na pasmo biodrowo-piszczelowe i obja­wia się bólem.
• Nie­sy­me­tryczne usta­wie­nie mied­nicy, powo­du­jące nie­sy­me­tryczną pracę koń­czyn dol­nych i pozo­ru­jące róż­nicę ich dłu­go­ści może podob­nie wpły­wać na pasmo
• Kolejna przy­czyna to kolana szpo­tawe. Takie usta­wie­nie osi koń­czyn powo­duje zwięk­szone przy­par­cie tka­nek mięk­kich po bocz­nej stro­nie kolana.
• Przy­czyną pro­blemu może stać się także stopa pła­ska (pro­nu­jąca), która powo­duje koślawe usta­wie­nie stawu sko­ko­wego i kola­no­wego. Kość pisz­cze­lowa nad­mier­nie rotuje się zewnętrz­nie, co powo­duje dole­gli­wo­ści.

Leczenie:

• Przede wszyst­kim trzeba opa­no­wać stan zapalny i dole­gli­wo­ści bólowe z nim zwią­zane. Można sto­so­wać leki prze­ciw­za­palne, zabiegi fizy­ko­te­ra­peu­tyczne, a w warun­kach domo­wych można sto­so­wać zimne okłady lub masaż lodem. W tej fazie konieczne jest także zre­zy­gno­wa­nie z treningów.
• Drugi etap lecze­nia to już praca z fizjo­te­ra­peutą, który sko­ry­guje przy­kur­cze mięśniowo-powięziowe. Mówiąc pro­ściej roz­cią­gnie, co przy­kur­czone i wzmocni to, co słabe. Tu należy powie­dzieć, że pasmo biodrowo-piszczelowe i powięź sze­roka mają ogra­ni­czone moż­li­wo­ści roz­cią­gnię­cia, dla­tego też tera­pia ma na celu przede wszyst­kim przy­wró­ce­nie pra­wi­dło­wej rucho­mo­ści pasma, za pomocą tera­pii manu­al­nej. Oprócz poprawy kon­troli mię­śnio­wej oraz ćwi­czeń przy­wra­ca­ją­cych pra­wi­dłowe wzorce ruchowe w terapii spraw­dza się rów­nież kinesiology taping.